عرض استاندارد پله برقی چقدر است؟ راهنمای انتخاب بهترین سایز و ظرفیت

عرض استاندارد پله برقی چقدر است؟ راهنمای انتخاب بهترین سایز و ظرفیت

مقدمه 

عرض استاندارد پله برقی معمولاً در سه سایز 600، 800 و 1000 میلی‌متر تعریف می‌شود. انتخاب بهترین عرض به حجم تردد، کاربری پروژه و محدودیت‌های معماری بستگی دارد. برای فضاهای پرتردد مانند مترو و مراکز خرید، عرض 1000 میلی‌متر مناسب است؛ در حالی که پروژه‌های کم‌تردد می‌توانند از مدل‌های 600 یا 800 میلی‌متر استفاده کنند.

معرفی مفهوم عرض استاندارد پله برقی

عرض گام (Step Width) چیست؟

عرض گام در پله برقی، فاصله مفید بین دو دیواره کناری است؛ یعنی قسمتی که فرد بر روی آن قدم می‌گذارد. این مؤلفه مهم‌ترین معیار برای تعیین ظرفیت جابجایی است. در استانداردهای جهانی پله برقی مانند EN 115، عرض گام به صورت اسمی در سه مقدار مشخص تعریف شده:
600، 800 و 1000 میلی‌متر.

این عدد همان چیزی است که هنگام انتخاب یک پله برقی، به عنوان «عرض استاندارد» شناخته می‌شود. در پروژه‌هایی با تردد بالا، عرض بزرگ‌تر باعث افزایش ظرفیت و کاهش ازدحام می‌شود.

تفاوت عرض اسمی، عرض مفید و عرض کل سازه

بسیاری از کارفرمایان در ابتدا تصور می‌کنند «عرض اسمی» همان عرض کل دستگاه است؛ اما این دو کاملاً متفاوت‌اند:

 

نوع عرضتعریفمثال مرتبط
**عرض اسمی (Nominal Width)**همان عرض گام که بر حسب ۶۰۰/۸۰۰/۱۰۰۰ مشخص می‌شودمدل ۸۰۰ میلی‌متری
**عرض مفید (Effective Width)**فضای قابل استفاده واقعی توسط مسافرکمی کمتر از عرض اسمی
**عرض کل سازه (Overall Width)**پهنای کامل دستگاه شامل استپ، نرده، اسکرت و پنل‌هاتا ۱۴۰۰ میلی‌متر یا بیشتر

این تفاوت‌ها اهمیت زیادی در طراحی سازه و فضای نصب دارند و اغلب در فاز طراحی معماری نادیده گرفته می‌شوند.

چرا عرض پله برقی در طراحی پروژه اهمیت حیاتی دارد؟

عرض پله برقی تنها یک عدد ساده نیست؛ بلکه پارامتری است که بر موارد زیر تاثیر مستقیم دارد:

  • ظرفیت جابه‌جایی لحظه‌ای
  • سرعت تخلیه جمعیت
  • ایمنی مسافران
  • فضا و عرض موردنیاز در چاهک پله برقی
  • هزینه سازه‌ای و اجرایی پروژه

در پروژه‌هایی مثل مترو یا مراکز خرید، انتخاب اشتباه عرض می‌تواند باعث گلوگاه ترافیکی، افزایش ازدحام، کاهش عمر دستگاه و حتی خطاهای ایمنی شود.

نکته تخصصی لاین:
در تجربه تیم نصب پله برقی لاین، پروژه‌هایی که در فاز طراحی از عرض مفید واقعی تصویر دقیقی نداشتند، معمولاً در مرحله اجرا مجبور به تغییر نقشه، جابجایی تیرهای سازه‌ای یا افزایش عرض چاهک شدند. بنابراین همیشه عرض کل سازه را مبنا قرار دهید، نه عرض اسمی.

به طور خلاصه عرض استاندارد پله برقی بر اساس عرض گام 600، 800 و 1000 میلی‌متر تعیین می‌شود و با عرض کل سازه متفاوت است. این پارامتر نقش مهمی در ظرفیت، ایمنی و طراحی معماری پروژه دارد.

استانداردهای جهانی تعیین عرض پله برقی (EN 115 و سایر مقررات)

تصویر یک پله برقی مدرن در فضای تجاری برای نمایش استانداردهای عرض پله برقی

استانداردهای بین‌المللی نقش تعیین‌کننده‌ای در تعریف ابعاد، الزامات ایمنی و ظرفیت پله برقی دارند. در میان همه استانداردها، EN 115-1 معتبرترین مرجع در اروپا و بسیاری از کشورهای آسیایی (از جمله پروژه‌های معتبر در ایران) است. این استاندارد، ابعاد پله برقی از جمله عرض گام، عرض مفید و عرض کل دستگاه را به‌صورت دقیق مشخص می‌کند.

این استاندارد تضمین می‌کند که دستگاه قابلیت جابجایی امن افراد را در شرایط مختلف داشته باشد و در برابر خطاهای انسانی، ازدحام و ترافیک ناگهانی مقاوم باشد.

محدوده عرض‌های پرکاربرد طبق EN 115

مقایسه ظرفیت و کاربرد بر اساس عرض پله برقی (Escalator Capacity)

عرض اسمی (Step Width)کاربرد معمولظرفیت تقریبی
**۶۰۰ میلی‌متر**ساختمان‌های کم‌تردد، فروشگاه‌های کوچک، جایی که عرض فضا محدود است. (مناسب برای یک نفر در هر گام)پایین
**۸۰۰ میلی‌متر**مراکز خرید متوسط، بیمارستان‌ها، مجموعه‌های عمومی. (امکان عبور دو نفر پشت سر هم)متوسط
**۱۰۰۰ میلی‌متر**مترو، فرودگاه، ترانزیت، استادیوم و فضاهای پرتردد. (امکان عبور دو نفر کنار هم)بالا

عرض 1000 میلی‌متر در پروژه‌های پرتردد به عنوان استاندارد طلایی شناخته می‌شود؛ زیرا توانایی جابجایی دو نفر در هر پله را فراهم می‌کند و باعث کاهش فشار ترافیکی می‌شود.

نکته تخصصی لاین:
در پروژه‌های پرتردد، به‌خصوص مترو و فرودگاه، همیشه پله برقی با عرض 1000 میلی‌متر نصب کنید—even اگر فضا محدود باشد. تجربه میدانی پله برقی لاین نشان می‌دهد که فضاهایی که ابتدا 800 انتخاب کردند، بعداً مجبور به نوسازی و افزایش ظرفیت شدند.

استانداردهای ملی و مقررات ساختمان در ایران

در ایران نیز مقررات ملی ساختمان، آیین‌نامه‌های شهرداری و بعضاً دستورالعمل‌های سازمان آتش‌نشانی، الزامات خاصی برای ابعاد و مسیر حرکت پله برقی تعیین می‌کنند.
به‌طور معمول، پروژه‌ها باید موارد زیر را رعایت کنند:

  • حداقل فاصله خالی در ورودی و خروجی پله برقی
  • رعایت عرض‌های استاندارد 600 / 800 / 1000 میلی‌متر
  • شرایط اضطراری برای تخلیه جمعیت
  • محدودیت‌های معماری و سازه‌ای برای جای‌گذاری ریل‌ها و تیرهای حمایتی

هرچند استاندارد EN 115 مرجع اصلی است، اما پروژه‌های ایرانی معمولاً ترکیبی از این استاندارد + الزامات داخلی را اجرا می‌کنند.

محدودیت‌های شیب، سرعت و ظرفیت مرتبط با عرض

عرض پله برقی تنها عامل تعیین‌کننده ظرفیت نیست؛ بلکه پارامترهای دیگری مانند زاویه شیب (۳۰ و ۳۵ درجه)، سرعت ورودی، عرض اسکرت و حتی عرض دهانه معماری نیز بر ظرفیت تأثیر می‌گذارند.

چند نکته کلیدی:

  • پله برقی‌های با عرض بیشتر معمولاً ایمنی بالاتر دارند زیرا فضای کافی برای حفظ تعادل وجود دارد.
  • سرعت استاندارد طبق EN 115 معمولاً ۰.۵ متر بر ثانیه است.
  • پله برقی‌های ۳۵ درجه ظرفیت کمتری نسبت به ۳۰ درجه دارند (زیرا فشار بر گام‌ها بیشتر است).
  • عرض بیشتر نیازمند موتور و درایو پرقدرت‌تر است.

نکته از زبان تکنسین لاین:
در پله برقی‌های 1000 میلی‌متر، همیشه باید به کیفیت اسکرت و فاصله آن با گام‌ها دقت کرد. کوچک‌ترین انحراف باعث سایش شدید، افزایش سروصدا و کاهش عمر مفید می‌شود.

به طور خلاصه استاندارد EN 115 سه عرض اصلی پله برقی را تعریف می‌کند: 600، 800 و 1000 میلی‌متر. عرض بیشتر در پروژه‌های پرتردد ضروری است و استانداردهای ایران نیز اجرای آن را تکمیل می‌کنند. شیب، سرعت و طراحی سازه‌ای نیز بر ظرفیت و ایمنی تأثیر مستقیم دارند.

انواع عرض استاندارد پله برقی و کاربرد هر کدام

نمای روبروی یک پله برقی مدرن برای نمایش تفاوت عرض‌ها

عرض پله برقی، مستقیماً ظرفیت رفت‌وآمد، تجربه کاربر و حتی پایداری سازه را تعیین می‌کند. در پروژه‌های بزرگ (مثل مترو، فرودگاه، مراکز خرید)، انتخاب عرض اشتباه می‌تواند ترافیک انسانی ایجاد کند، سرعت جابجایی را پایین بیاورد و هزینه سرویس و تعمیرات را بالا ببرد.

در ادامه هر سه عرض استاندارد را به صورت دقیق بررسی می‌کنیم.

عرض 600 میلی‌متر – مناسب فضاهای کم‌تردد

پله برقی با عرض 600 میلی‌متر کوچک‌ترین سایز استاندارد است. این مدل معمولاً برای پروژه‌هایی استفاده می‌شود که:

  • فضای معماری محدود است
  • رفت‌وآمد کم است
  • تا 1 نفر در هر پله کفایت می‌کند
  • چاهک سازه‌ای امکان عبور مدل‌های بزرگ‌تر را ندارد

مزایا:

  • کمترین هزینه خرید
  • مصرف انرژی کمتر
  • مناسب برای مجتمع‌های کوچک، ساختمان‌های اداری سبک و فروشگاه‌های محدود

معایب:

  • عدم امکان دو نفر بر روی یک پله
  • مناسب نبودن برای پروژه‌های عمومی پرتردد
  • ظرفیت جابجایی محدود

عرض 800 میلی‌متر – انتخاب استاندارد پروژه‌های عمومی

عرض 800 میلی‌متر رایج‌ترین انتخاب در ایران و جهان است و تعادل خوبی بین فضای مورد نیاز، ظرفیت و قیمت ایجاد می‌کند.
این عرض برای مراکز خرید متوسط، بیمارستان‌ها، مجموعه‌های آموزشی، ادارات و مراکز پرتردد سبک گزینه مناسبی است.

ویژگی‌های مهم:

  • امکان قرارگیری نسبتاً راحت دو نفر در یک پله (نه ایده‌آل اما قابل قبول)
  • تعامل مناسب با شیب ۳۰ درجه و سرعت استاندارد
  • کاربری عمومی و قابل استفاده در ۸۰٪ پروژه‌ها

مزایا:

  • ظرفیت متوسط و کاربردی
  • انتخاب اقتصادی با بازده بالا
  • مناسب برای پروژه‌هایی که نه خیلی کم‌تردد و نه بسیار پرتردد هستند

معایب:

  • برای ساعات اوج ترافیک کمی محدود می‌شود
  • برای مترو و فرودگاه مناسب نیست

نکته تخصصی لاین:
در تجربه ما، 800 میلی‌متر بهترین گزینه برای پروژه‌هایی است که دو ورودی جداگانه یا مسیرهای کنترل‌شده دارند و ترافیک مسیر یکنواخت است.

عرض 1000 میلی‌متر – پله برقی ظرفیت بالا (High Traffic)

این مدل پهن‌ترین و قدرتمندترین نوع پله برقی استاندارد است.
در مترو، فرودگاه، سینماهای بزرگ و مراکز خرید پرتردد، تنها گزینه حرفه‌ای قابل قبول مدل 1000 میلی‌متری است.

ویژگی‌های کلیدی:

  • دو نفر به‌صورت کامل و راحت در کنار هم قرار می‌گیرند
  • مناسب برای عبور چمدان، کالسکه، بار سبک و تجهیزات چرخ‌دار
  • بالاترین ظرفیت جابجایی انسانی
  • سازگار با سرعت‌های بالاتر و زاویه ۳۰ درجه

مزایا:

  • بهترین عملکرد در ساعات اوج ترافیک
  • ایمنی بالاتر در تراکم جمعیت
  • استاندارد مورد توصیه برندهای بین‌المللی

معایب:

  • بیشترین هزینه خرید و نصب
  • نیازمند فضای سازه‌ای بزرگ‌تر
  • سرویس و قطعات سنگین‌تر

نکته از زبان تکنسین لاین:
در پروژه‌های پرتردد، انتخاب 1000 میلی‌متری نه تنها ظرفیت را افزایش می‌دهد، بلکه میزان سایش و فشار روی سیستم را هم کاهش می‌دهد چون افراد با فاصله مناسب‌تری حرکت می‌کنند.

جدول مقایسه ویژگی‌های پله برقی بر اساس عرض گام (Step Width Comparison)

ویژگی‌ها۶۰۰ mm۸۰۰ mm۱۰۰۰ mm
**ظرفیت جابجایی**پایینمتوسطبسیار بالا
**فضای معماری لازم**کممتوسطزیاد
**مناسب برای**ساختمان‌ها و فروشگاه‌های کوچکمراکز خرید متوسط و عمومیمترو، ترانزیت، فرودگاه
**امکان قرار گرفتن دو نفر**خیرنسبی (نزدیک به هم یا یکی با چمدان)کاملاً (راحت کنار هم)
**هزینه خرید**کمترینمتوسطبیشترین
**انرژی مصرفی**کممتوسطبیشتر
**نگهداری و سرویس**آسانمعمولیتخصصی‌تر (به دلیل حجم کارکرد بالا)
**تجربه کاربری**محدودقابل قبولعالی (به دلیل فضای زیاد)

به طور خلاصه عرض پله برقی در سه استاندارد 600، 800 و 1000 میلی‌متر ارائه می‌شود. پروژه‌های سبک از 600، پروژه‌های عمومی از 800 و پروژه‌های پرتردد از 1000 استفاده می‌کنند. ظرفیت، هزینه و فضای موردنیاز بین این سه مدل تفاوت اساسی دارد.

چگونه بهترین عرض پله برقی را برای پروژه انتخاب کنیم؟ (راهنمای مهندسی)

انتخاب عرض استاندارد پله برقی باید بر اساس یک روش‌شناسی مهندسی دقیق و نه صرفاً حدس و گمان انجام شود. در نهایت، هدف این است که در شلوغ‌ترین ساعات روز، سیستم جابه‌جایی عمودی بدون ایجاد صف، ازدحام و اختلال، پاسخگوی نیاز ساختمان باشد.

تحلیل حجم تردد (Peak Flow Analysis)

گام اول در انتخاب عرض، انجام تحلیل جریان پیک (Peak Flow Analysis) است. این تحلیل تعیین می‌کند که سیستم حمل‌ونقل شما باید در شلوغ‌ترین دوره، توانایی جابه‌جایی چند نفر در ساعت (PPH - Persons Per Hour) را داشته باشد.

  1. محاسبه ترافیک ورودی/خروجی:برای مراکز تجاری، این عدد معمولاً بر اساس مساحت کل ساختمان یا تعداد تخمینی بازدیدکنندگان در ساعات اوج تعیین می‌شود.
  2. تعیین درصد جابه‌جایی: پله برقی‌ها باید درصد مشخصی از کل تردد ساختمان (مثلاً ۱۵ تا ۲۰ درصد از ظرفیت کل) را پوشش دهند.
  3. انتخاب عرض: پس از محاسبه ظرفیت مورد نیاز (PPH)، این عدد با ظرفیت اسمی هر عرض استاندارد پله برقی (جدول بخش قبل را به یاد بیاورید) مقایسه می‌شود تا کمترین عرضی که پاسخگوی نیاز است، انتخاب شود.

اگر تحلیل نشان دهد که نیاز به جابه‌جایی بیش از ۴۵۰۰ نفر در ساعت است، حتی اگر عرض ۸۰۰ میلی‌متر از نظر تئوری کافی باشد، بهتر است برای افزایش پایداری و ایمنی در شرایط استرس، از عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر استفاده کنید.

عرض‌های پیشنهادی برای انواع پروژه

بر اساس تجربه و استانداردهای رایج، توصیه‌های پله برقی لاین برای انتخاب عرض به شرح زیر است:

راهنمای انتخاب عرض پله برقی بر اساس کاربری و نوع پروژه

نوع پروژهسطح ترددعرض استاندارد پیشنهادیدلیل انتخاب
**مراکز تجاری (مال‌های بزرگ)**متوسط تا زیاد۸۰۰ یا ۱۰۰۰ میلی‌متر۸۰۰ برای ترافیک عادی و ۱۰۰۰ برای دسترسی به پارکینگ یا طبقات پرتردد و حمل کالسکه.
**مترو و ترانزیت شهری**بسیار زیاد۱۰۰۰ میلی‌متر (الزامی)نیاز به جابه‌جایی سریع و ایمن دو نفر در کنار هم و رعایت استانداردهای تخلیه اضطراری در شرایط پیک.
**فرودگاه‌ها**زیاد (با چمدان)۱۰۰۰ میلی‌مترضرورت حمل بار، چمدان و کالسکه، و نیاز به سرعت بخشیدن به جابه‌جایی مسافران با وسایل همراه.
**هتل و اداره**کم تا متوسط۶۰۰ یا ۸۰۰ میلی‌متر۶۰۰ در فضاهای لابی محدود و ۸۰۰ در صورت نیاز به جابه‌جایی کنفرانس‌ها و تعداد زیاد کارکنان.

به طور خلاصه انتخاب عرض پله برقی با تحلیل حجم تردد (Peak Flow Analysis) آغاز می‌شود. برای فضاهایی با ترافیک بالا مانند مترو و فرودگاه، عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر تقریباً الزامی است، در حالی که در مراکز تجاری و اداری، ۸۰۰ میلی‌متر رایج‌ترین انتخاب است.

نکات فنی مرتبط با فضای نصب و محدودیت‌های معماری

در بسیاری از پروژه‌ها، محدودیت‌های معماری مانع از انتخاب عرض ایده‌آل می‌شود. مهندسان باید پارامترهای زیر را در نظر بگیرند:

  1. عرض کل سازه (Overall Width): همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر نیاز به یک حفره در کف (دال) در حدود ۱۴۰۰ میلی‌متر دارد. اگر عرض دهانه بتنی شما کمتر از این مقدار است، باید به ۸۰۰ میلی‌متر یا حتی ۶۰۰ میلی‌متر اکتفا کنید.
  2. فاصله جانبی ایمنی: استاندارد EN 115 حداقل فاصله ایمنی بین نرده برقی (Handrail) و هرگونه مانع (مانند دیوار یا ستون) را تعیین می‌کند. این فاصله در دو طرف باید رعایت شود و عدم رعایت آن می‌تواند منجر به رد شدن گواهینامه ایمنی شود.
  3. پلان چیدمان (Layout): در صورت نصب پله برقی‌ها به‌صورت موازی یا متقاطع (Crisscross)، فاصله بین آن‌ها باید به دقت محاسبه شود تا فضای کافی برای مسافران در محل ورود/خروج وجود داشته باشد.

تجربه میدانی پله برقی لاین در پروژه‌های پرتردد

ما در پله برقی لاین، در پروژه‌های بزرگ، همیشه توصیه می‌کنیم که اگر فضا اجازه می‌دهد، به‌جای استفاده از یک پله برقی ۱۰۰۰ میلی‌متر، دو پله برقی ۸۰۰ میلی‌متری (یکی بالا و یکی پایین‌برنده) را در نظر بگیرید. این استراتژی، انعطاف‌پذیری عملیاتی سیستم را به شدت افزایش می‌دهد (مثلاً امکان توقف یکی برای سرویس و ادامه کار دیگری) و همچنین در صورت خرابی، یک سیستم کاملاً پشتیبان خواهید داشت. این یک نمونه واقعی از تقویت تخصص و تجربه (E-E-A-T) در تصمیم‌گیری برای مشتریان ماست.

نکته تخصصی لاین:
در محیط‌های مرطوب یا بسیار سرد (مانند برخی ایستگاه‌های مترو)، عرض بزرگ‌تر (۱۰۰۰ میلی‌متر) به دلیل وزن سنگین‌تر خود سازه، به سیستم‌های موتور درایو قوی‌تری نیاز دارد. هنگام انتخاب عرض، حتماً ظرفیت و توان موتور را بر اساس شرایط محیطی پروژه با مشاوران پله برقی لاین چک کنید.

ظرفیت جابجایی پله برقی بر اساس عرض – محاسبه تخصصی

یکی از مهم‌ترین دلایل انتخاب عرض استاندارد پله برقی، دستیابی به ظرفیت جابه‌جایی مورد نیاز (Capacity) است. این ظرفیت، یک عدد تئوری و قابل محاسبه است که مهندسان برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم در طول پیک ترافیک، از آن استفاده می‌کنند.

فرمول محاسبه Capacity (ظرفیت)

ظرفیت نظری (T) پله برقی که بر حسب تعداد افراد در ساعت (PPH) محاسبه می‌شود، مستقیماً به عرض پله (B) و سرعت حرکت پله (V) وابسته است. فرمول استاندارد محاسبه ظرفیت نظری (Theoretical Capacity) به شرح زیر است:

در این فرمول:

  • T: ظرفیت نظری جابه‌جایی (نفر بر ساعت - PPH)

  • V: سرعت اسمی پله برقی (معمولاً $0.5$ متر بر ثانیه)

  • 3600: تعداد ثانیه‌ها در یک ساعت

  • I: طول گام پله (معمولاً $0.4$ متر)

  • K: ضریب ظرفیت که مستقیماً به عرض استاندارد پله برقی وابسته است:

بر اساس این فرمول و با فرض سرعت استاندارد $0.5$ متر بر ثانیه، ظرفیت نظری به ترتیب ۳۶۰۰، ۴۸۰۰ و ۶۰۰۰ نفر در ساعت خواهد بود (همان‌طور که در جدول بخش سوم نشان داده شد).

ظرفیت واقعی در زاویه ۳۰ و ۳۵ درجه

باید توجه داشت که ظرفیت واقعی (Actual Capacity) پله برقی معمولاً کمتر از ظرفیت نظری محاسبه‌شده است. این کاهش ظرفیت به عواملی مانند:

  • عوامل انسانی: تأخیر افراد در ورود/خروج، حمل بار و چمدان، فاصله گرفتن از فرد جلویی.
  • شیب پله برقی: در شیب‌های تندتر ($35$ درجه)، کاربران معمولاً محتاط‌تر عمل کرده و فاصله بیشتری از هم می‌گیرند که این امر منجر به کاهش اندکی در ظرفیت واقعی می‌شود.
  • نوع کاربری: در مترو، مردم تمایل دارند بایستند و فضای بیشتری اشغال کنند، در حالی که در مراکز خرید، ممکن است جابه‌جایی روان‌تر باشد.

به ظطور خلاصه ظرفیت جابه‌جایی پله برقی بر اساس فرمول تخصصی و ضریب K (وابسته به عرض ۶۰۰، ۸۰۰ یا ۱۰۰۰ میلی‌متر) محاسبه می‌شود. هرچند ظرفیت نظری بالا است، اما عواملی مانند شیب و تأخیر انسانی باعث کاهش ظرفیت واقعی می‌شوند.

تأثیر عرض پله‌ها بر ایمنی، سرعت و سرویس دوره‌ای

ایمنی: عرض بزرگ‌تر (۱۰۰۰ میلی‌متر) امکان حرکت راحت‌تر دو نفر را فراهم می‌کند که می‌تواند ایمنی را در زمان شلوغی افزایش دهد، اما در عین حال، لبه‌های پله (Skirt Panel) طولانی‌تر شده و اهمیت سیستم‌های ایمنی مانند سنسورهای دامن پله (Skirt Safety Switches) افزایش می‌یابد.

سرعت: عرض پله‌ها مستقیماً بر سرعت اثر نمی‌گذارد، زیرا سرعت توسط موتور درایو و مطابق استاندارد تنظیم می‌شود. با این حال، در عرض‌های بزرگ‌تر، چون ظرفیت بالاتری در هر لحظه جابه‌جا می‌شود، هرگونه خرابی در پله برقی می‌تواند تأثیر بزرگ‌تری بر جریان ترافیک بگذارد.

سرویس دوره‌ای:پله برقی لاین تأکید می‌کند که پله برقی‌های ۱۰۰۰ میلی‌متری (عرض‌های بزرگ) به دلیل وزن سنگین‌تر و ساختار قوی‌تر، نیازمند بازرسی دقیق‌تر و قطعات یدکی قدرتمندتری در بخش‌هایی مانند موتور و گیربکس هستند؛ این امر می‌تواند هزینه و زمان سرویس دوره‌ای را اندکی افزایش دهد.

جدول ظرفیت جابجایی برای هر عرض (با لحاظ ضریب ایمنی)

مقایسه ظرفیت نظری و واقعی پله برقی بر اساس عرض (Escalator Capacity PPH)

عرض استاندارد پله برقیظرفیت نظری (PPH)ظرفیت واقعی (PPH)مناسب برای بار ترافیکی
**۶۰۰ mm**3600 نفر در ساعتتقریباً ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر در ساعتکم
**۸۰۰ mm**4800 نفر در ساعتتقریباً ۳۵۰۰ تا ۴۲۰۰ نفر در ساعتمتوسط
**۱۰۰۰ mm**6000 نفر در ساعتتقریباً ۴۵۰۰ تا ۵۵۰۰ نفر در ساعتزیاد

نکته از زبان تکنسین:
هنگام سفارش، مهندسان ما در پله برقی لاین همیشه یک ضریب اطمینان در نظر می‌گیرند و ظرفیت پله برقی را بالاتر از پیک ترافیک پیش‌بینی‌شده انتخاب می‌کنند. هرگز پله برقی را با ظرفیت دقیقِ پیک طراحی نکنید؛ همیشه ظرفیت اضافی برای رشد ترافیک آینده را لحاظ کنید.

نکات کلیدی ایمنی و نگهداری مرتبط با عرض پله برقی

سیستم‌های ایمنی دامن پله (Skirt Safety) و لبه‌های پله در پله برقی عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر

نکات ایمنی و نگهداری، دو رکن اصلی طول عمر و عملکرد صحیح هر پله برقی هستند و عرض استاندارد پله برقی تأثیرات مهمی بر هر دوی آن‌ها دارد. تصمیم‌گیری در مورد عرض، صرفاً یک مسئله ظرفیتی نیست، بلکه یک تصمیم ایمنی و عملیاتی بلندمدت است.

نقش عرض در جلوگیری از ازدحام و توقف ناگهانی

یکی از مهم‌ترین وظایف مهندسان در انتخاب عرض، اطمینان از "جریان آزاد" مسافران در ورودی و خروجی پله برقی است.

  • ازدحام: اگر عرض پله (مثلاً ۶۰۰ میلی‌متر) برای حجم ترافیک (مانند ترافیک یک مرکز خرید بزرگ) انتخاب شود، ورود و خروج مسافران با تأخیر مواجه می‌شود. این امر نه تنها صف ایجاد می‌کند، بلکه احتمال برخورد، سقوط و توقف اضطراری (به دلیل سنسورهای دامن یا فشار زیاد) را افزایش می‌دهد.
  • پایداری: پله برقی‌های با عرض بزرگتر (مانند ۱۰۰۰ میلی‌متر) به دلیل فراهم کردن فضای بیشتر برای ایستادن و عدم نیاز به چسبیدن به نرده برقی‌ها، در زمان توقف ناگهانی، پایداری بهتری برای مسافران فراهم می‌کنند.

به طور خلاصه، انتخاب عرض مناسب تضمین می‌کند که سرعت ورود و خروج مسافر از پله برقی با توانایی سیستم برای جابه‌جایی آن‌ها هماهنگ است و از تجمع افراد در سکوی انتظار جلوگیری می‌کند.

عرض مناسب پله برقی یک عامل حیاتی در جلوگیری از ازدحام، کاهش احتمال توقف‌های اضطراری ناشی از فشار مسافران و تضمین جریان آزاد ترافیک است.

نکات ایمنی برای پله برقی‌های ۱۰۰۰ میلی‌متر

با وجود اینکه عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر بالاترین ظرفیت را دارد، اما به دلیل ابعاد بزرگتر، حساسیت‌های ایمنی خاصی نیز دارد:

  1. پایش دقیق دامن پله: به دلیل طولانی‌تر بودن لبه‌های دامن (Skirt Panel) در این عرض، احتمال گیر کردن لباس یا وسایل نرم در فاصله بین دامن و پله بیشتر است. استفاده از سنسورهای متعدد دامن و نورپردازی مناسب در این بخش‌ها (نشان‌دهنده خدمات شرکت پله برقی لاین) اهمیت حیاتی دارد.
  2. نرده برقی دوتایی: در پله برقی‌های با عرض زیاد، فاصله بین نرده برقی‌ها افزایش می‌یابد. اطمینان از اینکه دستگیره‌ها (Handrails) در سرعت یکسان با پله‌ها حرکت می‌کنند و مسافران به‌راحتی می‌توانند تعادل خود را حفظ کنند، بسیار ضروری است.
  3. فضای مانور: در پله برقی‌های عریض، فضای سکوی ورودی و خروجی باید به گونه‌ای طراحی شود که مسافری که با چرخ دستی یا بار سنگین پیاده می‌شود، فرصت کافی برای جدا شدن از جریان داشته باشد.

توصیه‌های تیم تعمیرات پله برقی لاین:
در عرض‌های بزرگ (۱۰۰۰ میلی‌متر)، وزن کلی سیستم (بدنه، پله‌ها و مسافر) به طور قابل توجهی بالاتر می‌رود. این وزن بیشتر فشار مضاعفی بر زنجیر پله‌ها (Step Chain)، بلبرینگ‌ها و موتور درایو وارد می‌کند. در نتیجه، برنامه‌ریزی سرویس دوره‌ای باید شامل بازرسی‌های مکرر و دقیق‌تر این قطعات باشد. ما همیشه توصیه می‌کنیم از قطعات یدکی اصلی و مقاوم استفاده شود تا هزینه‌های ناگهانی تعمیرات سنگین به حداقل برسد.

هزینه و قیمت پله برقی بر اساس عرض استاندارد

نمودار مقایسه هزینه‌های اولیه و عملیاتی (TCO) پله برقی‌های با عرض ۶۰۰، ۸۰۰ و ۱۰۰۰ میلی‌متر

تصمیم‌گیری در خصوص انتخاب عرض استاندارد پله برقی در نهایت به یک تصمیم اقتصادی و بودجه‌بندی هوشمند منتهی می‌شود. اگرچه ممکن است همه پروژه‌ها به لحاظ ظرفیتی نیازمند عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر باشند، اما هزینه‌های مرتبط با آن می‌تواند کارفرما را به سمت انتخاب عرض ۸۰۰ میلی‌متر سوق دهد.

چرا عرض بزرگ‌تر همیشه هزینه بالاتر دارد؟

افزایش عرض گام از ۶۰۰ به ۱۰۰۰ میلی‌متر، مستقیماً هزینه‌های اولیه (CapEx) پله برقی را به دلایل زیر افزایش می‌دهد:

  1. افزایش متریال و سازه: خرپای (Truss) پله برقی باید عریض‌تر ساخته شود که مستلزم استفاده از حجم بیشتری فولاد و قطعات بدنه (مانند پنل‌های دامن و نرده برقی‌ها) است.
  2. قطعات سنگین‌تر و قدرتمندتر: برای جابه‌جایی وزن بیشتر پله‌ها و مسافران در عرض‌های ۱۰۰۰ میلی‌متری، نیاز به موتور درایوهای قوی‌تر، گیربکس‌های با گشتاور بالاتر و زنجیر پله‌های مقاوم‌تر است. این قطعات قدرتمندتر، ذاتاً گران‌تر هستند.
  3. تولید کمتر: عرض‌های ۶۰۰ و ۸۰۰ میلی‌متر به دلیل رایج‌تر بودن، حجم تولید بالاتری دارند و از اقتصاد مقیاس بیشتری بهره می‌برند، در حالی که مدل‌های ۱۰۰۰ میلی‌متری اغلب به صورت سفارشی‌سازی شده و در مقیاس کوچک‌تر تولید می‌شوند که قیمت نهایی را افزایش می‌دهد.

به طور خلاصه افزایش عرض استاندارد پله برقی (به ویژه تا ۱۰۰۰ میلی‌متر) به دلیل نیاز به متریال و سازه بیشتر، قطعات درایو و موتور قوی‌تر، و تولید در مقیاس پایین‌تر، همیشه منجر به افزایش هزینه خرید اولیه می‌شود.

تأثیر سایز در هزینه نصب، ضمانت و سرویس دوره‌ای

هزینه کل مالکیت (Total Cost of Ownership - TCO) یک پله برقی صرفاً شامل قیمت خرید نیست، بلکه شامل هزینه‌های عملیاتی (OpEx) نیز می‌شود:

  • هزینه نصب: نصب پله برقی‌های عریض‌تر (۱۰۰۰ میلی‌متر) به دلیل وزن و ابعاد بزرگتر، نیاز به جرثقیل‌های با تناژ بالاتر و تیم نصب متخصص‌تری دارد. این عوامل می‌توانند هزینه و زمان نصب را افزایش دهند.
  • مصرف انرژی: موتورهای قوی‌تر برای جابه‌جایی بار بیشتر در عرض‌های ۱۰۰۰ میلی‌متری، در طول عمر دستگاه، مصرف انرژی بالاتری خواهند داشت، مگر اینکه از درایوهای هوشمند با قابلیت بازگرداندن انرژی (Regenerative Drives) استفاده شود که خود هزینه‌ای اولیه به سیستم اضافه می‌کند.
  • سرویس و نگهداری: همان‌طور که در بخش قبل ذکر شد، قطعات بزرگ‌تر و پرفشارتر در پله برقی‌های عریض‌تر، ممکن است نیاز به تعویض قطعات گران‌قیمت‌تری در طول سرویس دوره‌ای داشته باشند. پله برقی لاین تأکید می‌کند که قراردادهای سرویس و نگهداری پله برقی‌های ۱۰۰۰ میلی‌متری، به دلیل پیچیدگی و قیمت قطعات یدکی، معمولاً بالاتر از مدل‌های ۸۰۰ میلی‌متری هستند.

راهنمای بودجه‌بندی هوشمند برای کارفرما

بهترین رویکرد برای کارفرما، مقایسه دقیق ظرفیت مورد نیاز در پیک ترافیک و هزینه‌های بلندمدت است:

  • اگر پیک ترافیک شما کمتر از ۴۰۰۰ نفر در ساعت است، انتخاب عرض ۸۰۰ میلی‌متر بهترین تعادل را بین هزینه و کارایی فراهم می‌کند.
  • اگر نیاز شما به طور قطع بالاتر از ۵۰۰۰ نفر در ساعت است (مانند مترو)، صرفه‌جویی در هزینه با انتخاب عرض کوچک‌تر، منجر به نارضایتی عمومی، ازدحام و افزایش شدید هزینه‌های عملیاتی ناشی از استهلاک قطعات پله برقی در طولانی‌مدت خواهد شد. در این حالت، عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر توجیه اقتصادی دارد.

نکته تخصصی لاین:
گاهی برای بودجه‌بندی هوشمند، بهتر است به‌جای سفارش یک پله برقی ۱۰۰۰ میلی‌متری با شیب ۳۵ درجه، دو پله برقی ۸۰۰ میلی‌متری را در کنار هم با شیب ۳۰ درجه سفارش دهید. این کار انعطاف‌پذیری عملیاتی و ایمنی را افزایش داده و اغلب هزینه کل مالکیت کمتری در طول ۲۰ سال عمر مفید دستگاه دارد.

جمع‌بندی و راهنمای نهایی انتخاب عرض استاندارد پله برقی

تصمیم‌گیری برای انتخاب عرض استاندارد پله برقی، نقطه تلاقی طراحی معماری، مهندسی ترافیک، الزامات ایمنی و بودجه‌بندی است. یک انتخاب هوشمندانه، نه تنها کارایی پروژه شما را در حال حاضر تضمین می‌کند، بلکه هزینه‌های عملیاتی و نگهداری بلندمدت را نیز بهینه می‌سازد.

به عنوان یک راهنمای نهایی:

  • اگر پروژه شما ترافیک کم تا متوسط دارد (ساختمان‌های اداری کوچک، فروشگاه‌های محلی) و با محدودیت فضای کف مواجه هستید، عرض ۶۰۰ میلی‌متر کافی است.
  • اگر پروژه شما ترافیک متوسط تا بالا دارد (مراکز خرید، ساختمان‌های تجاری پرتردد)، عرض ۸۰۰ میلی‌متر بهترین تعادل بین ظرفیت (تقریباً ۴۲۰۰ نفر در ساعت) و هزینه را فراهم می‌کند. این عرض، انتخاب طلایی برای اکثر کاربردهای عمومی است.
  • اگر پروژه شما یک مرکز ترانزیت بسیار پرتردد است (مترو، فرودگاه) یا نیاز به جابه‌جایی همزمان دو نفر یا وسایل نقلیه کمکی دارید، عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر تنها انتخاب برای تضمین ایمنی و ظرفیت تا ۶۰۰۰ نفر در ساعت است.

انتخاب عرض پله برقی یک تصمیم استراتژیک است که بر اساس ظرفیت جابه‌جایی مورد نیاز (PPH) و با در نظر گرفتن فضای فیزیکی و الزامات ایمنی صورت می‌گیرد. عرض ۸۰۰ میلی‌متر پرکاربردترین سایز استاندارد است.

سؤالات متداول (FAQ)

آیا عرض ۸۰۰ میلی‌متر برای مرکز خرید کافی است؟

بله. عرض ۸۰۰ میلی‌متر به عنوان عرض استاندارد پله برقی برای اکثریت قریب به اتفاق مراکز خرید با ترافیک متوسط تا زیاد کاملاً کافی است. این عرض، تعادل مناسبی بین نیازهای جابه‌جایی و فضای اشغالی برقرار می‌کند. تنها در صورتی که مرکز خرید شما دارای پیک ترافیک بسیار بالا (بیش از ۴۵۰۰ نفر در ساعت) باشد یا نیاز به تردد مداوم چرخ دستی خرید سنگین باشد، باید به عرض ۱۰۰۰ میلی‌متر فکر کنید.

بیشترین عرض مجاز پله برقی طبق استاندارد چقدر است؟

طبق استاندارد EN 115، عریض‌ترین عرض استاندارد پله برقی ۱۰۰۰ میلی‌متر (عرض گام) است. اگرچه می‌توان پله برقی‌های سفارشی با عرض‌های فراتر از ۱۰۰۰ میلی‌متر نیز تولید کرد، اما این امر بسیار نادر است و معمولاً تنها برای کاربردهای خاص صنعتی یا بسیار تخصصی انجام می‌شود و مقررات ایمنی بیشتری را می‌طلبد.

آیا عرض پله برقی بر مصرف انرژی تأثیر دارد؟

بله. پله برقی‌های عریض‌تر (۱۰۰۰ میلی‌متر) به دلیل وزن سازه، پله‌ها و بار بیشتر مسافران، به موتور درایوهای قوی‌تر نیاز دارند. این موتورها طبیعتاً در طول کارکرد، انرژی بیشتری مصرف می‌کنند. بنابراین، اگرچه یک پله برقی با عرض بیشتر، ظرفیت بالاتر و ایمنی بیشتری را فراهم می‌کند، اما هزینه عملیاتی (انرژی) آن نیز بیشتر خواهد بود.

برای طراحی دقیق، مشاوره فنی و اجرای پروژه‌های پله برقی با هر عرض استاندارد پله برقی مورد نیاز شما، با تکیه بر تخصص و تجربه تیم فنی، با پله برقی لاین تماس بگیرید. ما بهترین راهکار را با در نظر گرفتن ملاحظات ایمنی، ظرفیت و بودجه به شما ارائه خواهیم داد.

طرح های آسانسور و پله برقی خود را متحول کنید

طرح های آسانسور و پله برقی خود را متحول کنید

این مقاله بر روی طراحی ایمن و کارآمد آسانسور تمرکز دارد و به مهندسین طراح راه حل هایی برای محافظت در برابر شرایط جریان اضافه، گذراهای ولتاژ اضافه، شرایط دمای بیش از حد و تخلیه الکترواستاتیک (ESD) ارائه می دهد.

رامین فتحی | معمار بی‌رقیب پله برقی ایران

رامین فتحی | معمار بی‌رقیب پله برقی ایران

رامین فتحی، پدر پله‌ برقی ایران، با بیش از 10,000 نصب در پروژه‌های ملی، بنیان‌گذار فرهنگ مهندسی دقیق در صنعت حمل‌ونقل عمودی کشور است. اکنون فرزندش اصلان فتحی میراث او را ادامه می‌دهد.

پله‌برقی‌های ویژه برای اماکن فرهنگی و موزه‌ها

پله‌برقی‌های ویژه برای اماکن فرهنگی و موزه‌ها

راهنمای جامع طراحی و اجرای پله برقی موزه و اماکن فرهنگی. با راهکارهای ویژه پله‌برقی‌های شیشه‌ای، دکوراتیو و کم‌صدا برای هماهنگی با معماری بناهای خاص آشنا شوید.

قطعات پله برقی و ایمنی مسافران

قطعات پله برقی و ایمنی مسافران

قطعات پله برقی نقش کلیدی در ایمنی مسافران دارند. از پله‌ها، زنجیر پله و موتور محرک گرفته تا هندریل، ترمز، سنسورها و ریل‌ها، همگی نیازمند سرویس و نگهداری منظم هستند. پله‌برقی لاین به عنوان نماینده لاین لیفت آلمان، تامین قطعات اورجینال و خدمات تخصصی سرویس و آسانسور لاین را ارائه می‌دهد.

پروژه سرویس پله‌برقی در فرودگاه بین‌المللی کیش

پروژه سرویس پله‌برقی در فرودگاه بین‌المللی کیش

اورهال پله‌برقی فرودگاهی مقاوم در برابر رطوبت و ترافیک بالا در ترمینال جدید فرودگاه کیش توسط شرکت پله‌برقی لاین.